Splenektomi Nedir?
Splenektomi, karın boşluğunun sol üst kısmında yer alan dalağın cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Dalak; kanın süzülmesinde, kırmızı kan hücrelerinin depolanmasında ve bağışıklık sisteminin desteklenmesinde önemli bir rol oynar. Ameliyat, dalak büyüdüğünde, hasar gördüğünde veya hastalandığında ve hastanın sağlığını olumsuz etkilediğinde gerekli olabilir.
Splenektomi Neden Gerekir?
Dalak aşağıdaki nedenlerden biri veya birkaçı nedeniyle alınabilir:
-
Travma veya kaza sonucu dalak yırtılması
-
Rahatsızlık veya kan hücresi yıkımına yol açan dalak büyümesi (splenomegali)
-
Orak hücreli anemi, talasemi veya idiopatik trombositopenik purpura (ITP) gibi kan hastalıkları
-
Diğer tedavilere yanıt vermeyen enfeksiyonlar veya kistler
-
Dalak tümörleri veya kansere bağlı tutulum
Dalak Ameliyatı Türleri
Laparoskopik Splenektomi
Bu minimal invaziv yöntem, karında küçük kesiler açılarak kameralar ve özel cerrahi aletler yardımıyla dalak çıkarılması işlemidir. Geleneksel açık cerrahiye göre daha az ağrı, daha kısa hastanede kalış süresi ve daha hızlı iyileşme sağlar. Çoğu dalak hastalığında güvenle tercih edilir.
Açık Splenektomi
Bu yöntemde dalak, karın bölgesinde yapılan daha geniş bir kesi aracılığıyla çıkarılır. Genellikle büyük, travmaya bağlı olarak yırtılmış veya kanserle ilişkili dalak vakalarında tercih edilir. Açık splenektomi, cerrahın organı doğrudan görmesine ve karmaşık durumlarda daha kontrollü bir müdahale yapmasına olanak tanır.
Splenektomi Nasıl Yapılır?
Anestezi: Genel anestezi
Süre: Zorluğa bağlı olarak 1–3 saat
Hastanede Kalış: Ortalama 3–5 gün
İyileşme: Hastalar genellikle 3–4 hafta içinde günlük yaşamlarına döner
Ameliyat Sonrası Bakım: Dalak alındıktan sonra bağışıklık sistemini desteklemek için aşılar ve koruyucu antibiyotikler önerilir.
Splenektomi Sonrası İyileşme
Çoğu hasta 1–2 gün içinde hafif gıdalar tüketebilir.
Hafif fiziksel aktivitelere 2 hafta sonra başlanabilir; tam iyileşme genellikle 4–6 hafta sürer.
Uzun dönem bakımda, dalak bağışıklık sisteminde rol oynadığı için zatürre, menenjit ve grip aşıları gibi koruyucu aşılar önerilir.
Kan sağlığını izlemek için düzenli doktor kontrolleri oldukça önemlidir.
Olası Riskler ve Önleyici Önlemlerimiz
| Olası Riskler | Önleyici Önlemlerimiz |
|---|---|
| Enfeksiyon riski (dalak alınmasına bağlı) | Koruyucu aşılar ve antibiyotik tedavisi |
| Ameliyat sırasında veya sonrasında kanama | Gelişmiş laparoskopik cihazlar ve sürekli izlem |
| Kan pıhtısı oluşumu | Erken mobilizasyon ve gerekirse kan sulandırıcı ilaçlar |
| Çevre organlara zarar verme riski | Deneyimli cerrahlar ve gelişmiş görüntüleme desteği |
| Nadir anesteziye bağlı komplikasyonlar | Ameliyat öncesi kapsamlı değerlendirme ve 7/24 yoğun bakım desteği |
Dalak Ameliyatı Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Evet, birçok insan splenektomi (dalak ameliyatı) sonrası sağlıklı bir yaşam sürdürebilir. Koruyucu aşılar ve düzenli tıbbi kontroller bu süreçte oldukça önemlidir.